Hoe we erop kwamen weet ik niet meer. Maar terwijl we nipten van ons drankje, keek Floor me gniffelend aan en vroeg: weet jij wat een ‘Dutch wife’ is? Ik had er nog nooit van gehoord. En dat klopt wel, want het blijkt een opblaaspop te zijn. Had ze gehoord bij De wereld draait door.
Dit zette mij aan het denken. Hoeveel uitdrukkingen over de Nederlanders hebben ze eigenlijk in het Engels? Heel veel, blijkt…en de meesten zijn niet positief.
Waarom ze zoveel uitdrukkingen over Nederlanders hebben
Het schijnt dat het merendeel van deze uitdrukkingen in de gouden eeuw is ontstaan. In die tijd dreven de Hollanders handel op zee en waren ze in felle concurrentie verwikkeld met de Engelsen.
Die hadden het dus niet zo op ons, getuige de vele uitdrukkingen uit die tijd:
- That’s double Dutch – Dat is wartaal, koeterwaals.
- A Dutch uncle – iemand die jou streng toespreekt, soms zelfs kleinerend of berispend.
- Going Dutch – uit eten gaan en de rekening splitsen.
- A Dutch treat – uit eten gaan en de rekening splitsen…terwijl je dat niet verwacht.
- Dutch courage – ook wel ‘liquid courage’ genoemd, omdat de drank verantwoordelijk is voor deze vorm van moed.
- A Dutch agreement / A Dutch bargain – een afspraak die wordt gemaakt onder dronken omstandigheden. De Hollanders konden hem kennelijk nogal raken.
- En dat wordt bevestigd door de uitdrukking ‘A Dutchman’s draught’: een groot glas bier.
- Dutch talent – meer spierkracht dan hersenen.
- To take Dutch leave – overlopen, of deserteren. De uitdrukking wordt ook gebruikt voor mensen die weggaan zonder gedag te zeggen.
- A Dutch oven – wanneer je vastzit onder de deken terwijl je partner een hele vieze laat. (Over de herkomst van deze uitdrukking moet je toch een mooi verhaal kunnen vertellen!)
- To beat the Dutch: verwachtingen overstijgen.
- Dutch generosity: gierigheid. Dit is sarcasme ten top, want ‘generosity’ betekent vrijgevigheid.
- ‘Dutch comfort’ – troost die voortkomt uit het feit dat het erger had kunnen zijn.
Nadat ik deze uitdrukkingen op het spoor gekomen was, ben ik direct gaan zoeken naar uitdrukkingen over andere Europeanen. Veel bleek er niet te vinden: de antipathie lijkt persoonlijk aan ons gericht.
En dat verbaast me. Niet omdat wij zo’n alleraardigst volkje zijn, maar omdat de Engelsen 100 jaar overhoop gelegen hebben met de Fransen. Die periode heeft grote gevolgen gehad voor de Engelse taal, dus er zullen toch ook wel wat uitdrukkingen uit voortgekomen zijn?
Dat is inderdaad het geval. Zo wordt het snerende ‘to take Dutch leave’ ook wel afgewisseld met ‘French leave’. Syfilis noemen ze French disease (net zoals wij in het Nederlands, trouwens) en wanneer ze zich verontschuldigen voor hun taalgebruik, zeggen ze: Pardon my French.
Maar behalve een enkele sneer zijn ze vooral erg onder de indruk van bezetters. En dan met name over…
… de Franse keuken:
- French cooking – alles in dunne reepjes snijden
- French stick – stokbrood
- French toast – wentelteefjes
- French mustard – zoete mosterd
- French pancake – een dunne pannenkoek (crêpe)
- French pastry – banket
- French fry – frietje, hoewel French fries eigenlijk Belgisch zijn!
- To French-fry – frituren.
…de bouwkunst:
- French window – grote deuren die naar buiten toe opengaan. Bv. Balkon- of tuindeuren.
- French polish – politoeren
…de mode:
- French plait – een soort vlecht
- French manicure – een Franse manicure
- French knickers – een soort onderbroek
- French heel – een schoen met een gebogen hakje
…en de liefde: French kissing – tongzoenen
Tja, wat kan ik zeggen. Negatieve aandacht is ook aandacht toch? Niks mis met een beetje Dutch comfort…!
